Δευτέρα 12 Μαρτίου 2012

Είσαι ξετσίπωτη

Όχι αγαπητή αναγνώστρια, ο χαρακτηρισμός δεν αναφέρεται σε εσένα, ακόμα και αν το αξίζεις 100%. Σήμερα θα μάθουμε από πού προέρχεται αυτή η έκφραση, την οποία εδώ που τα λέμε δεν έχω ακούσει να την ξεστομίζει άντρας και σε καμία περίπτωση γυναίκα κάτω των 60.

Τσίπα, στην κυριολεξία, δεν είναι η ντροπή όπως πολλοί πιστεύουν ("δεν έχει τσίπα απάνω της"), αλλά το μαντίλι που φορούσαν στο κεφάλι οι γυναίκες στο Βυζάντιο.

Κάπου εδώ θέλω να ανοίξω μία μικρή παρένθεση. Τα πιο διαδεδομένα επαγγέλματα στη βυζαντινή εποχή ήταν ο μοναχισμός (για τους άνδρες) και η πορνεία (για τις γυναίκες). Αυτό έλυνε ένα μεγάλο πρόβλημα. Με δεδομένο, ή με δεδόμενο όπως λέει και η Βιτάλη, ότι οι μισοί σερνικοί φορούσαν το ράσο για να αποφύγουν την πενταετή στρατιωτική θητεία, οι γυναίκες σε αναζήτηση γαμπρού θα έπρεπε να ήταν διπλάσιες. Όμως όχι, οι καλές μας οι γυναίκες βρήκαν λύση. Σχεδόν οι μισές γίνονταν εταίρες, είχαν πελάτες τους παντρεμένους και τους παπάδες, και ο υπόλοιπος πληθυσμός παντρευόταν ήσυχα και ωραία.

Αφού ανέπτυξα τη θεωρία μου, συνεχίζουμε στο θέμα μας. Στο Βυζάντιο οι παντρεμένες γυναίκες είχαν το δικαίωμα να παίρνουν μέρος στα συμπόσια, να χορεύουν, να τραγουδούν και να φλερτάρουν χωρίς να παρεξηγούνται. Υπό έναν όρο: να μην βγάζουν την τσίπα από το κεφάλι τους.

Ένδειξη τίμιας και σοβαρής γυναίκας εκείνη την εποχή ήταν να έχει τα μαλλιά της σκεπασμένα και να μην τα αποκαλύπτει ούτε σε πατέρα, ούτε σε αδερφό, ούτε καν στον σύζυγο! Είχε δηλαδή κάθε δικαίωμα να διασκεδάσει και να μεθύσει, αρκεί να μην αποκαλύψει τα μαλλιά της, το μέτωπο και το πιγούνι. Αντίθετα, οι πιο... ελαφρών ηθών γυναίκες άφηναν να πέσει η τσίπα και χόρευαν τουρλητό, το τσιφτετέλι της εποχής. Και αυτές ονομάζονταν ξετσίπωτες.

Στην πορεία, η λέξη εξελίχθηκε. Τσίπα ονομάστηκε ο παρθενικός υμένας και μία γυναίκα ανύπαντρη και μη παρθένα είχε την ίδια αντιμετώπιση με τις Βυζαντινές εταίρες.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αναγνώστες