Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά

Πριν από πολλά χρόνια, σε μία από τις γκεστ εμφανίσεις μου στο πανεπιστήμιο, ένας καθηγητής χρησιμοποίησε τη φράση "πίσω έχει η αχλάδα την ουρά". Καλά μέχρι εδώ. Μόνο που ο τσιμεντόβλακας θέλησε να εξηγήσει από πού προέρχεται η έκφραση και αντ' αυτού μετέτρεψε το μυαλό μου σε κομπόστα βερύκοκο. Σε αυτό το σημείο να ξεκαθαρίσω ότι για ευνόητους λόγους δεν θα κατονομάσω τον εν λόγω κατά φαντασίαν καθηγητή. Απλώς θα πω ότι μοιράζεται το ίδιο μικρό όνομα με τον βασικό παρουσιαστή του Ράδιο Αρβύλα και φέρει το επώνυμο της ομογενούς τραγουδίστριας που κέρδισε τη Γιουροβίζιον (και δεν εννοώ τη Βίκη Λέανδρος).



Τέλος πάντων, ο αλμπάνης είπε ότι η φράση προέρχεται από τα βυζαντινά χρόνια, όταν οι μανάβηδες τακτοποιούσαν τα αχλάδια ξαπλωτά, με το κοτσάνι προς τα πίσω, για να φαίνονται μεγαλύτερα. Από εκεί έμεινε λοιπόν να λέμε "πίσω έχει η αχλάδα την ουρά" για να υποδηλώσουμε την πονηριά, ή ως προειδοποίηση ότι στο τέλος θα φανούν οι άσχημες συνέπειες μίας πράξης. Ένας φοιτητής (παραδόξως όχι εγώ) διαφώνησε μαζί του και θέλησε να πει μία άλλη εκδοχή. Η απάντηση του κυρίου καθηγητού ήταν "αν θες να λες τη γνώμη σου κάνε ένα διδακτορικό και έλα να σου δώσω κατευθυντήριες".

Τι λες ρε μπλοκαρομυάλη που παίρνεις αλαζονεία με ενδοφλέβεια; Κύριε Μπαμπινιώτη, γίνατε υπουργός γκοντάμιτ, καθαρίστε λίγο τα πανεπιστήμια από τις ψωνάρες που το παίζουν θεοί.

Όπως καταλαβαίνετε, η ιστορία του ντεμέκ καθηγητή είναι μία μπούρδα και μισή. Η φράση δεν έχει να κάνει με το Βυζάντιο και ασφαλώς δεν έχει καμία σχέση με πάγκους μανάβηδων.

Τα χρόνια της κυριαρχίας των Ενετών στη Μεσόγειο, αυτοί οι σπουδαίοι θαλασσοπόροι εφηύραν τα ιστιοφόρα μεταγωγικά. Αυτά τα καράβια ήταν τεράστια και είχαν σχήμα αχλαδιού, με αποτέλεσμα οι Έλληνες να τα ονομάσουν "αχλάδες". Τις περισσότερες φορές μάλιστα, οι αχλάδες έσερναν πίσω τους ένα πλοιάριο γεμάτο πολεμοφόδια και τρόφιμα.

Οι βιγλάτορες των ελληνικών νησιών παρατηρούσαν το πέλαγος. Αν στον ορίζοντα φαινόταν ένα απλό ιστιοφόρο, τότε δεν υπήρχε λόγος ανησυχίας. Αν όμως ήταν αχλάδα, τότε των νησιωτών τους πήγαινε τρεις και τέταρτο. Οι Ενετοί ήταν σπουδαίοι πολεμιστές και η παρουσία στρατού πιθανότατα σήμαινε μάχες, πολιορκίες, πείνα και θάνατο. Αν το μικρό καραβάκι, η ουρά της αχλάδας δηλαδή, δεν ακολουθούσε, τότε σήμαινε ότι πρόκειται για μία απλή μεταφορά στρατιωτών, οπότε δεν υπήρχε κίνδυνος, αν όμως η αχλάδα είχε πίσω την ουρά, τότε τρεχάτε ποδαράκια μου, γιατί ο στρατός του Δόγη δεν αστειεύεται.