Ας πάει και το παλιάμπελο

"Ας πάει και το παλιάμπελο", μία φράση που χρησιμοποιούσαν κυρίως οι παλιότεροι όταν ήθελαν να δηλώσουν μεγάλη επιθυμία να αποκτήσουν κάτι. Σήμερα έχει αντικατασταθεί από το σαφώς πιο εύηχο "δε γαμιέται". Παρακαλώ να συνεχίσετε την ανάγνωση, κι ας βρίζω. Είκοσι αναγνώστες μου έχουν μείνει, μην σας χάσω και εσάς.

Μεταφερόμαστε στο 1840, στην Ελλάδα της οθωνικής περιόδου, όταν την καλλιτεχνική Αθήνα σημαδεύει ένα σπουδαίο γεγονός: για πρώτη φορά στα χρονικά, το ρόλο της γυναίκας θα υποδυθεί μία... γυναίκα! Ο λόγος για την πανέμορφη Ιταλίδα πριμαντόνα της όπερας Ρίτα Μπάσο, η οποία θα έπαιζε στο θέατρο Μπούκουρα τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο μελόδραμα "Λουτσία ντε Λαμερμούρ" του Ντονιτσέτι.

Οι Αθηναίοι θέλησαν να δουν από κοντά την Μόνικα Μπελούτσι της εποχής. Όπως ήταν αναμενόμενο τα έχασαν μόλις την πρωταντίκρυσαν και οι γυναίκες τους σκύλιασαν. Όπως αναφέρει και ο στρατηγός Μακρυγιάννης στα απομνημονεύματά του "νέοι και γέροι είχαν χάσει τα χρηστά ήθη και η Ελλάς όδευε προς την καταστροφήν". Και όλα αυτά για μία θεατρίνα.

Τέτοια ήταν η λάμψη της Ρίτα Μπάσο, που ο δήμαρχος Αθηναίων, Δημήτρης Καλλιφρονάς, ήρθε για χάρη της στα χέρια με τον Άγγλο πρέσβη επειδή δεν τον κάλεσε στη γιορτή προς τιμήν της αοιδού και διέταξε την υπηρεσία απορριμάτων να μην μαζέψει επί ένα μήνα τα σκουπίδια έξω από το σπίτι του! Όμως και ο αρχηγός του αγγλικού κόμματος, Ανδρέας Λόντος, έπαθε κοκομπλόκο με την Μπάσο και έφαγε μία περιουσία στο θέατρο. Ο Μακρυγιάννης τον έδωσε κανονικά: "Παλάβωσαν οι γέροντες και οι μαθητές πουλούν τα βιβλία τους και πάνε v' ακούσουν τη Ρίτα Μπάσσω. Το γέρο-Λόντο, που δεν έχει ούτε ένα δόντι, τον παλάβωσε η Ρίτα Μπάσσω του θεάτρου και τον αφάνισε τόσα τάλλαρα δίνοντας κι άλλα πισκέσια".

Όμως, η πιο χαρακτηριστική περίπτωση ήταν ένας απλοϊκός αγρότης από τα Μεσόγεια. Οι πλούσιοι της εποχής είχαν πνίξει στο καράτι την κυρία Μπάσο, η οποία έφτασε να έχει περισσότερα κοσμήματα από τη βασίλισσα Αμαλία. Ο δύσμοιρος γεωργός ήθελε να κάνει το κομμάτι του, όμως πού λεφτά για δωρίσει το κατιτίς του στην πριμαντόνα; Αποφάσισε να "σκοτώσει" ένα αμπέλι, που δεν είχε κερδίσει με πολύ... νόμιμο τρόπο. Όχι μόνο δεν μετάνοιωσε για την κίνησή του, την επένδυση αυτή αν μου επιτρέπετε, αλλά κατά τη διάρκεια της παράστασης σηκώθηκε και φώναξε "για σένανε κυρά μου, ας πάει και το παλιάμπελο".

Δεν έμοιαζε αρκετά στον... εαυτό του!

"Δεν είσαι ο εαυτός σου σήμερα". Πόσες και πόσες φορές δεν το έχουμε ακούσει, όμως κανείς δεν ένιωσε αυτή τη φράση στο πετσί του, όσο ο Τσάρλι Τσάπλιν. Ο θρυλικός κωμικός, τρεις φορές βραβευμένος με Όσκαρ (και λίγες ήταν), συμμετείχε κάποτε σε ένα διαγωνισμό για τον καλύτερο σωσία του... εαυτού του. Όχι μόνο δεν κέρδισε, αλλά έμεινε εκτός τελικής δεκάδας, την ώρα που ο πιο ψηλός και εύσωμος αδερφός του, Σίντνεϊ Τσάπλιν, κατάφερε να πάρει την τρίτη θέση.

Ήταν το 1921, λίγες μέρες μετά το διαζύγιό του από την πρώτη του σύζυγο (από τις συνολικά 4 που του χάρισαν συνολικά 11 παιδιά, ενώ είχε άλλο ένα εκτός γάμου). Ο 32χρονος Τσάπλιν, μέγας γόης της εποχής, καθώς ήταν σαφώς πιο όμορφος απ' ότι φαινόταν όταν υποδυόταν τον Σαρλό, έμαθε ότι στο Κλίβελαντ γινόταν διαγωνισμός για να βρεθεί ο καλύτερος σωσίας του. Φόρεσε τα αληθινά ρούχα του Σαρλό, το μουστάκι, το καπέλο, τα υπερμεγέθη παπούτσια και τράβηξε για την αίθουσα μαζί με τον αδερφό του, ο οποίος είχε μάλιστα ξεχάσει να πάρει μπαστούνι.

Τελικά, ένας νεαρός από το Κλίβελαντ, ο Μπομπ Χόουπ, πήρε την πρώτη θέση στο διαγωνισμό και ο Τσάρλι Τσάπλιν (που εν τω μεταξύ είχε αποκαλύψει την αληθινή του ταυτότητα) τού παρέδωσε το βραβείο λέγοντας "είναι απίστευτο πόσο μοιάζεις με τον καθρέφτη μου".

Συρτάκι, ένας κατά παραγγελία χορός

Αν πεις "Ελλάδα" σε έναν ξένο, θα του έρθουν στο μυαλό κατά σειρά οι εξής λέξεις: malaka, mousaka, kalimera, yeia mas, syrtaki. Σήμερα θα ασχοληθούμε με την τελευταία λεξούλα. Στη σκέψη των αλλοδαπών, αυτών των βάρβαρων που όταν εμείς είχαμε πολιτισμό, εκείνοι ξεψειρίζονταν στις σπηλιές και άλλα τέτοια γραφικά, οι Έλληνες χορεύουμε όλη μέρα συρτάκι και σπάμε πιάτα. Κάνετε λάθος λοιπόν. Το συρτάκι είναι ένας χορός που φτιάχτηκε κατά παραγγελία το 1964 για να γίνει τουριστικό αξιοθέατο και να το χορεύουν εύκολα οι ξένοι. Και δεν είναι παράξενο που ξέρετε μόνο ένα τραγούδι γιατί ναι, μόνο ένα υπάρχει!

Το 1964 λοιπόν, ο Μιχάλης Κακογιάννης γύρισε στην Κρήτη τον "Αλέξη Ζορμπά". Στον πρωταγωνιστικό ρόλο ο Άντονι Κουίν, ένας κινηματογραφικός Έλληνας, καθώς έχει έρθει τρεις φορές για ταινίες στη χώρα μας (Ζορμπάς, Ωνάσης, Τα κανόνια του Ναβαρόνε). Ο Κουίν μπήκε στο πετσί του ρόλου, όμως αδυνατούσε να μάθει πεντοζάλη, όπως αρχικά ήθελε ο σκηνοθέτης. Έτσι ανατέθηκε στον Μίκη Θεοδωράκη να γράψει μία μελωδία που θα είναι ζωντανή και εντυπωσιακή, αλλά ταυτόχρονα εύκολη στο χορό. Τη χορογραφία ανέλαβε ο Γιώργος Προβιάς και ο χορός του Ζορμπά έμεινε στην ιστορία.

Στη μελωδία, αλλά και στη χορογραφία, έχουν παντρευτεί κινήσεις του κρητικού συρτού, του ανωγειανού πηδηχτού και του χασάπικου. Το μέτρο είναι στα τέσσερα τέταρτα αρχικά, όμως όταν το μπουζούκι αρχίζει να δίνει, αυξάνεται σταδιακά στα δύο τέταρτα. Όσοι δεν καταλαβαίνουν τι σημαίνει αυτό να ανοίξουν κανένα βιβλίο. Αυτή η πληροφορία είναι χρήσιμη και αρνούμαι να ασχοληθώ μαζί της. Ουστ.

Είναι τέτοια η απήχηση που έχει το συρτάκι στο εξωτερικό, που όταν ακούγεται στα καθωσπρέπει μέγαρα μουσικής, ο κόσμος σηκώνεται και χορεύει ατσούμπαλα, ενώ στις συγκεντρώσεις υπέρ του ελληνικού λαού, οι αλυσίδες που φτιάχνονται με ανθρώπους που ανταποκρίνονται στη μουσική του Μίκη είναι πελώριες.

Το συρτάκι έχει μπει και στο βιβλίο Guinness. Στις 16 Σεπτεμβρίου 2007, 268 άνθρωποι πιάστηκαν από τους ώμους στην Αγία Νάπα της Κύπρου και χόρεψαν το τραγούδι του Ζορμπά.

Δεν περνά η μπογιά της

Δεν περνά η μπογιά της, δηλαδή μπαγιάτεψε, σταφίδιασε, βγήκε στη σύνταξη ως γυναίκα. Η φράση μας έρχεται από τη βυζαντινή εποχή, όταν οι γυναίκες ήταν ιδιαίτερα κοκέτες. Άλλωστε όταν τα 2/3 των ανδρών κλείνονταν στα μοναστήρια, κάτι έπρεπε να κάνουν οι δύσμοιρες για να τυλίξουν κάποιον από τους εναπομείναντες.

Για να φαίνονται γαϊτανοφρύδες, ξύριζαν τα φρύδια τους και τα ζωγράφιζαν, έβαφαν τα μάτια μπλε, τα χείλη και τα νύχια κόκκινα, ξάνθαιναν τα μαλλιά τους, ενώ έκαναν και... χαλάουα με ένα μίγμα καραμέλας και μαστίχας. Στην αγορά της Κωνσταντινούπολης έβρισκες κάθε είδους κρέμες από βότανα, μέλι, γάλα και μεδούλι, τα οποία δεν αγόραζαν μονάχα οι παστρικιές, αλλά και οι αυτοκράτειρες.

Μία από τις πιο κοκέτες αυτοκράτειρες ήταν η Θεοδώρα, μία γυναίκα του δρόμου που γυάλισε τους Ιουστινιανού και την παντρεύτηκε. Αυτή μπορεί να ήταν πολύ όμορφη, όμως δέκα χρόνια μετά το γάμο έπεσε σε κατάθλιψη και γέρασε πριν την ώρα της. Η επίσημη εξήγηση είναι ότι στενοχωρήθηκε επειδή την απατούσε ο Τζάστιν. Φήμες που θέλουν να το έπαθε επειδή ο αστρολόγος της την ενημέρωσε ότι θα την ενσαρκώσει κάποτε η Ντενίση ελέγχονται ως αβάσιμες.

Η κατάθλιψη πέρασε και η Θοδωρούλα άρχισε να μπογιατίζεται ξανά, όμως πλέον δεν έκανε καμία αίσθηση στον Ιουστιανιανό, που είχε βρει άλλες γκομενίτσες να παίζει. Οι κυρίες της αυλής άρχισαν να γελάν πίσω από την πλάτη της βασίλισσας, λέγοντας ότι όσο και να πασαλείβεται, δεν περνά η μπογιά της.

Αν διάβαζαν κάνα βιβλίο...

Όλοι ξέρουμε την ιστορία του Τιτανικού, του θεωρητικά αβύθιστου πλοίου, που όμως ποτέ δεν κατάφερε να πιάσει λιμάνι και εν τέλει χάρισε 11 όσκαρ στον Τζέιμς Κάμερον. Κι όμως, η τραγωδία της 14ης Απριλίου 1912 θα μπορούσε να αποφευχθεί αν οι άνθρωποι της εταιρείας διάβαζαν κάνα βιβλίο και πιο συγκεκριμένα το Futility.

Το 1898, 15 χρόνια πριν τη ναυπήγηση του Τιτανικού, ο συγγραφέας Μόργκαν Ρόμπερτσον αφηγήθηκε το τραγικό ναυάγιο ενός πλοίου που μετέφερε χιλιάδες ανθρώπους του "Τιτάνα"! Το παρεμφερές όνομα είναι μία μόλις από τις συμπτώσεις ανάμεσα στο ιστορικό και στο λογοτεχνικό ναυάγιο.

- O Τιτανικός ξεκίνησε από την Αγγλία με προορισμό την Αμερική. Ο Τιτάνας ακολουθούσε την ακριβώς αντίθετη διαδρομή και μάλιστα θα χρησιμοποιούσε ακριβώς τις ίδιες προβλήτες.

- Ουσιαστικά τα δύο πλοία είχαν ίδιο μήκος, 265 μέτρα ο Τιτάνας, 268 ο Τιτανικός.

- Ο Τιτάνας, μεταφέροντας 2000 επιβάτες, ήταν το μεγαλύτερο επιβατηγό που είχε εμφανιστεί ποτέ. Το ίδιο ρεκόρ έσπασε (στην πραγματικότητα πλέον) με 2200 επιβάτες ο Τιτανικός.

- Ο πλοίαρχος και των δύο καραβιών, μιλώντας στους επιβάτες στην αρχή του ταξιδιού, χαρακτήρισε το πλοίο του "ουσιαστικά αβύθιστο".

- Ο Τιτανικός μετέφερε 16 σωσίβιες λέμβους, συν τέσσερις φουσκωτές αναδιπλώμενες, δηλαδή λιγότερες από τις μισές που θα χρειάζονταν για να σωθούν όλοι οι επιβάτες. Το ίδιο ίσχυε για τον Τιτάνα, που μετέφερε 24 σωσίβιες λέμβους, "όσο λιγότερες όριζε ο νόμος".

- Ο Τιτάνας βυθίστηκε μία βραδιά του Απρίλη μετά από σύγκρουση με ένα παγόβουνο, 400 μίλια από τη Νιούφαουντλαντ, και ενώ με 22,5 κόμβους είχε υπερβεί το όριο ταχύτητας. Ο Τιτανικός βυθίστηκε στις 14 Απριλίου μετά από σύγκρουση με ένα παγόβουνο, 400 μίλια από τη Νιούφαουντλαντ, και ενώ ταξίδευε υπερβαίνοντας το όριο με 25 κόμβους!

- Ο Τιτανικός βρήκε στο παγόβουνο στις 23:40. Ο Τιτάνας "λίγα μόνο λεπτά πριν τα μεσάνυχτα".

- Και τα δύο πλοία χωρίστηκαν στη μέση πριν βυθιστούν και περισσότεροι από τους μισούς επιβάτες έχασαν τη ζωή τους.

Το βιβλίο του Ρόμπερτσον βρισκόταν στη βιβλιοθήκη του Τιτανικού. Αν κάποιος αξιωνόταν να το διαβάσει, ίσως να μην είχε γίνει το ναυάγιο και ίσως εμείς να είχαμε γλιτώσει από τον Ντι Κάπριο...

Δεν ιδρώνει τ' αφτί τους

Την Κυριακή 199 βουλευτές υπερψήφισαν το δεύτερο μνημόνιο, παρά τις έντονες αντιδράσεις του κόσμου και χωρίς να ιδρώνει τ' αφτί τους. Δεν θα εξετάσουμε εδώ αν η συνταγή που επέλεξε η Βουλή είναι η σωστή. Η νεκροψία θα δείξει. Αυτό που θα δούμε σήμερα είναι από πού προέρχεται η φράση "δεν ιδρώνει τ' αφτί του".

Θα μεταφερθούμε στα αρχαία χρόνια. Ο Ασκληπιός, γιος του Απόλλωνα και της Κορωνίδας, δεν ήταν εξ αρχής θεός. Ήταν ένας επαρχιακός γιατρουδάκος, μαθητής του κένταυρου Χείρωνα, ο οποίος ήταν δάσκαλος τόσων και τόσων ηρώων, όπως του Αχιλλέα, του Ιάσονα, του Πάτροκλου και του Πηλέα. Θεός έγινε με... ρουσφετάκι από τον παππού του, τον Δία. Ο Δίας ήταν από μόνος του εξαιρετικός γιατρός, επιδημιολόγος κατά βάση, όμως με τόσες γκόμενες πού να βρει χρόνο για γιατρειές. Έτσι θεοποίησε τον εγγονό του για να ασχοληθεί με την προστασία της υγείας των ανθρώπων.

Ο Ασκληπιός έφτιαξε πελώρια θεραπευτήρια, όπου φιλοξενούσε λεπρούς, ψυχοπαθείς, καρδιακούς και πάσας μορφής αρρώστους. Μάλιστα, δεν δεχόταν πληρωμή μέχρι να γίνει όντως καλά ο ασθενής και αυτό μόνο αν είχε να πληρώσει.

Οι μέθοδοί του ήταν τσαρλατάνικες, όμως θεός ήταν, ό,τι γουστάριζε έκανε. Οι άνθρωποι τον επισκέπτονταν για ψύλλου πήδημα. Μία γυναίκα τον ρωτούσε πώς θα κάνει παιδί (κυρία, κυρία αυτό το ξέρω, να το πω;), άλλος πώς να βρει την όρασή του, άλλος του ζητούσε να τον απαλλάξει από τις ψείρες. Απ' όλους τους πελάτες, η πιο αξιοπρόσεκτη ήταν κάποια νεαρή γυναίκα από την Κόρινθο. Όπως αναφέρει ο Παυσανίας στο βιβλίο "Ελλάδος Περιήγησις", η κοπέλα εξήγησε ότι αγαπά έναν νεαρό και θέλει να μάθει αν αξίζει να ελπίζει. Η απάντηση του Παυσανία ήταν, σε ελεύθερη μετάφραση: "Κλείστο το μουλάρι σε ένα πολύ ζεστό δωμάτιο για κάνα τεταρτάκι. Αν ιδρώσουν τ' αφτιά του, θα σε αγαπήσει, αν δεν ιδρώσουν, μην παιδεύεσαι, θα φας χυλόπιτα κοπελιά".

Μαραθώνιος στον πάγο

Η Ολλανδία βιώνει το βαρύτερο χειμώνα των τελευταίων 30 ετών. Τα κανάλια και οι λίμνες έχουν παγώσει και η θερμοκρασία έχει να δει θετικό πρόσιμο εδώ και βδομάδες. Οι Ολλανδοί όχι μόνο δεν βάζουν τα κλάματα, αλλά αντ' αυτών βάζουν παγοπέδιλα και περιμένουν τον μαραθώνιο του πάγου, μία διοργάνωση που έχει να διεξαχθεί 15 χρόνια.

Πρόκειται για το Έλφστεντοντοχτ (πολύ εύηχο αν μη τι άλλο), τον γύρο 11 πόλεων με παγοπέδιλα. Τι Dancing on Ιce και μαλακίες; Εδώ να μας δείξουν τη μαγκιά τους οι Φραγκολιάδες και οι Πηλιχούδες. Οι σχεδόν 16.000 συμμετέχοντες περιμένουν την οργανωτική επιτροπή να δώσει το ΟΚ για να διασχίσουν την απόσταση των 200 χιλιομέτρων στη βόρεια Ολλανδία. Προς το παρόν το πράσινο φως δεν μπορεί να ανάψει, καθώς για την ασφάλεια των συμμετεχόντων πρέπει καθ' όλη τη διάρκεια της διαδρομής το πάχος του πάγου να είναι 15 εκατοστά. Για αυτό έχει επιστρατευτεί μία ομάδα πεζοναυτών, οι οποίοι μέρα και νύχτα προσθέτουν χιόνι στα κανάλια.

Το Έλφστεντοντοχτ είναι εξαιρετικά δημοφιλές, παρότι από το 1909 (οπότε και πρωτοδιοργανώθηκε) μέχρι σήμερα έχει διεξαχθεί μόνο 15 φορές, όσες δηλαδή επέτρεψε ο καιρός. Ο κόσμος ανυπομονεί και οι συμμετοχές είναι τόσο πολλές που (αν τελικά όλα πάνε καλά) όταν ο τελευταίος αθλητής περάσει την αφετηρία, οι πρώτοι θα βρίσκονται ήδη τρεις ώρες στον πάγο.

Άλλωστε, το πατινάζ ταχύτητας είναι, μαζί με το ποδόσφαιρο, το εθνικό σπορ των Ολλανδών και για τον Χανς φαν ντερ Λόουβ, πρόεδρο της οργανωτικής επιτροπής του μαραθωνίου, η επιτυχία είναι ζήτημα τιμής.

Διαόλου κάλτσα

Η φράση "διαβόλου κάλτσα" χρησιμοποιείται για έξυπνους, πονηρούς και καταφερτζήδες ανθρώπους. Το θέμα είναι γιατί. Προσωπικά, δεν έχω δει καμία κάλτσα να λύνει εξισώσεις και είμαι πεπεισμένος ότι το πιο ευφυές πράγμα που μπορούν να κάνουν είναι να μετατραπούν σε πρωταγωνιστές κουκλοθέατρου. Η πιο "έξυπνη" κάλτσα που έχω δει ποτέ είναι κάτι διαβαθμισμένης συμπίεσης που είχε ο παππούς ενός φίλου μου, που προσπαθούσε να προλάβει τη δημιουργία κιρσών.

Κι όμως φίλες και φίλες (που λέει κι η βασίλισσα του χαλιού), βγαίνει νόημα! Μπουκάρουμε στην DeLorean του Δρ Έμετ Μπράουν για ένα ταξιδάκι στον Μεσαίωνα. Όσοι δεν πιάσατε το αστείο μένετε μετεξεταστέοι και παρακαλείστε να δείτε άμεσα την Επιστροφή στο Μέλλον, την Επιστροφή στο Μέλλον 2, την Επιστροφή στο Μέλλον 3, καθώς και την έκδοση με το σχολιασμό του Ρόμπερτ Ζεμέκις.

Έτοιμοι; ΟΚ. Στο Μεσαίωνα, οι άνθρωποι ήταν αγαθιάρηδες και καχύποπτοι. Οξύμωρο; Μα οξύμωρη ήταν όλη η περίοδος αγαπητοί μου. Δεν υπήρχε άνθρωπος να μην πιστεύει σε μάγισσες, σε φαντάσματα, σε λυκανθρώπους και βρυκόλακες. Ο παράδεισος του Ρόμπερτ "είμαι-φλώρος-και-πιο-χλωμός-από-το-φεγγάρι-του-Τερζή" Πάτινσον και της "έχω-βλεφαριδόπτωση-αλλά-περνιέμαι-για-ωραία-γκόμενα" Στούαρτ.

Πόσες και πόσες γυναίκες δεν κάηκαν ως μάγισσες. Για να καταλάβετε, όταν το χωριό υποπτευόταν κάποια, την έπιαναν και την έριχναν στο ποτάμι. Αν κολυμπούσε ήταν μάγισσα και την έκαιγαν. Αν πνιγόταν ήταν αθώα. Απλά τα πράγματα.

Οι φωστήρες (όχι η ομάδα του Ταύρου) της εποχής είχαν να τα βάλουν και με την πανούκλα, που αφάνιζε ηπείρους ολόκληρες. Πίστευαν μάλιστα ότι ο "μαύρος θάνατος" έχει όψη γυναίκας, η οποία έμπαινε νύχτα στις πόλεις και έσπερνε το κακό. Έτσι, τα σύνορα τοποθετήθηκαν ακοίμητοι φρουροί. Αυτοί δεν ενδιαφέρονταν ακόμα και αν περνούσε ένας στρατός ολάκερος, όμως αν κάποια γυναίκα έκανε το λάθος να βρεθεί εκεί μετά τη δύση του ηλίου, αλίμονό της. Την έδεναν πισθάγκωνα και την έκαναν φλαμπέ.

Καταλαβαίνετε λοιπόν, ότι τέτοιες εποχές ψάχνουν οι κάθε λογής απατεώνες για να πλουτίσουν δίχως να στάξει ιδρώτας στο μέτωπό τους. Μεταξύ άλλων, οι μάγοι άνοιξαν ωραιότατη μπίζνα με τα νεογέννητα. Μόλις ένα μωράκι αντίκρυζε τον κόσμο, ο πατέρας δεν κερνούσε το χωριό, αλλά καλούσε τον μάγο για να κάνει τα ξόρκια του. Αυτός, έναντι αδράς αμοιβής, φρόντιζε το παιδί να είναι τυχερό και ανθεκτικό στην πανούκλα. Αν όμως οι γονείς το "φύσαγαν", είχαν την ευκαιρία να κάνουν το παιδί τους έξυπνο. Ο μάγος το έβαζε σε μία μαύρη κάλτσα (πλυμμένη ελπίζω) που ήταν τάχα φτιαχμένη από τις τρίχες του διαβόλου.

Ένας ιστορικός της εποχής, ο Ισπανός Ινιάκι Κορτέθ Μαρτίν, κατέγραψε το ξόρκι, το οποίο έμελε να μείνει στην ιστορία, να έρθει στη χώρα μας και να γίνει κομμάτι της καθημερινότητάς μας. True story!

Prison Break

Αποδράσεις από τις φυλακές όλου του κόσμου έχουν γίνει με διάφορους τρόπους. Τούνελ, δωροδοκία, μεταμφίεση, ομηρία, όλα παίζουν. Όμως, τίποτα δεν είναι τόσο εντυπωσιακό όσο η απόδραση με ελικόπτερο. Θορυβώδης, εμφατική, αυθάδης.

Η πρώτη απόπειρα απόδρασης με ελικόπτερο έγινε στην... τηλεόραση. Το 1967 ο Πάτρικ ΜακΓκούχαν, ως κατάδικος Νούμερο 6 στη σειρά The Prisoner, προσπάθησε δύο φορές να το σκάσει από τη φυλακή από αέρος, χωρίς να τα καταφέρει. Αυτό που δεν μπόρεσε ο φανταστικός ήρωας, το έκανε με απόλυτη επιτυχία ο πέρα για πέρα αληθινός Τζόελ Ντέιβιντ Κάπλαν, ένας επιχειρηματίας από τη Νέα Υόρκη που φυλακίστηκε στο Μεξικό ως ύποπτος για φόνο. Στις 19 Αυγούστου 1971, ο φίλος του, Κάρλος Αντόνιο Κοντρέρας Κάστρο, νοίκιασε ελικόπτερο, προσγειώθηκε στο προαύλιο της φυλακής Σάντα Μάρτα Ακατίτλα και βοήθησε τον συνεργό του να το σκάσει. Λίγα χρόνια αργότερα, η αθωότητα του Κάπλαν αποδείχθηκε και εκείνος εξέδωσε το βιβλίο "Απόδραση σε 10 δευτερόλεπτα". Η ιστορία του έγινε και ταινία από τον Τομ Γκρις, το Breakout, με τους Τσαρλς Μπρόνσον και Ρόμπερτ Ντουβάλ.

Στις περισσότερες χώρες του κόσμου, η απόπειρα απόδρασης (εφόσον είναι αναίμακτη) δεν τιμωρείται, καθώς όλοι οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα να αναζητούν την ελευθερία τους. Ωστόσο, στο Μεξικό, απ' όπου απέδρασε ο Κάπλαν, η ποινή ήταν τότε θανατική, κάτι που όπως είπε δεν γνώριζε όταν επιβιβαζόταν στο ελικόπτερο.

Έκτοτε, έχουν καταγραφεί 35 απόπειρες απόδρασης με ελικόπτερο. Από αυτές, οι 25 ήταν επιτυχείς. Συνολικά 49 κρατούμενοι έχουν αποδράσει καβάλα στο "μεταλλικό κουνούπι" (θα μας πάρει όλους γιούπι), όμως 17 έχουν πέσει νεκροί.

Κατά την (όχι και τόσο ταπεινή) άποψή μου, τον τίτλο της πλέον εντυπωσιακής απόδρασης με ελικόπτερο διεκδικούν οι εξής δύο:

-Ο Γάλλος Μισέλ Βοζούρ συνελήφθη για απόπειρα δολοφονίας και ένοπλη ληστεία το 1984 και καταδικάστηκε σε 28 χρόνια φυλάκιση. Μετά από τρεις αποτυχημένες απόπειρες απόδρασης, σκέφτηκε τη λύση του αέρα. Έτσι, η σύζυγός του έμαθε να πιλοτάρει και στις 26 Μαΐου 1986 προσγειώθηκε στην ταράτσα της φυλακής του Σαντέ, στο Παρίσι, του μεγαλύτερου σοφρωνιστικού ιδρύματος στην Ευρώπη. Εκεί την περίμενε ο άντρας της. Ο τιτανομέγας είχε καταφέρει να κρατήσει όμηρους τρεις φρουρούς, κρατώντας ένα πλαστικό πιστόλι και τέσσερα νεκταρίνια βαμμένα σαν χειροβομβίδες! Οι δυο τους συνελήφθησαν πέντε χρόνια αργότερα, όμως ο Βοζούρ ξαναπροσπάθησε να φύγει, αυτή τη φορά βάζοντας την... γκόμενα να βγάλει το φίδι από την τρύπα, πάλι με ελικόπτερο. Εκείνη όμως δεν τα κατάφερε και αποδείχθηκε ότι σαν τη νόμιμη σύζυγό δεν έχει...

-Στις 30 Δεκεμβρίου 2002, στη φυλακή Κουτσάρας του Πουέρτο Ρίκο, οι τρόφιμοι έπαιρναν το μεσημεριανό τους και προετοιμάζονταν για τη νέα χρονιά. Ξαφνικά, ένα ελικόπτερο προσγειώθηκε στην ταράτσα και περιμάζεψε πέντε ισοβίτες. Ήταν ο Ορλάντο Βαλντές Καρταχένα, ο Χοσέ Πέρες Ροντρίγκες, ο Βίκτορ Γκονσάλες Ντίας, ο Έκτορ Μαρέρο Ντίας και ο Χοσέ Ρόχας Τάπια, ο οποίος μάλιστα δεν χωρούσε στην καμπίνα και έμεινε να κρέμεται από τα πόδια του πετούμενου. Οι τέσσερις από τους πέντε πιάστηκαν την ίδια μέρα, ενώ ο Βίκτορ Ντίας παραδόθηκε στις Αρχές μία βδομάδα αργότερα.

Ρέκορντμαν στις αποδράσεις με ελικόπτερο είναι ο Γάλλος ληστής και δολοφόνος Πασκάλ Παγιέ. Στις 12 Οκτωβρίου 2001 απέδρασε από τη φυλακή Λιουν στη βόρεια Γαλλία, ενώ δύο χρόνια αργότερα πέταξε πίσω στο προαύλιο της φυλακής για να πάρει μαζί του τους Ερίκ Αλμπορεό, Φρανκ Περλετό και Μισέλ Βαλερό. Οι τέσσερις άνδρες οδηγήθηκαν ξανά πίσω από τα σίδερα το 2003, όμως ο Παγιέ δεν σκόπευε να μείνει σαν καναρίνι στο κλουβί. Στις 14 Ιουλίου του 2007 το έσκασε με τον ίδιο τρόπο από τη φυλακή υψίστης ασφαλείας της Γκρας, πριν συλληφθεί στις 21 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους στην Ισπανία. Αυτή τη στιγμή είναι έγκλειστος στη φυλακή της Μπρινιόλ.

Όμως, δεν είναι ο μόνος που την έχει κάνει δις από τη φυλακή πετώντας πάνω από τους τοίχους. Το έχει πετύχει και ένας δικός μας, ο Βασίλης Παλαιοκώστας. Ο "Ρομπέν των Βουνών", όπως τον έχουν ονομάσει οι εκατοντάδες αγρότες που έχει βοηθήσει να ξεφύγουν από τους τοκογλύφους, έκανε δύο φορές φύλλο και φτερό τα μέτρα ασφαλείας του Κορυδαλλού.

Στις 6 Ιουνίου 2006, ο αδερφός του, Νίκος Παλαιοκώστας, πλησίασε με ελικόπτερο τη φυλακή. Οι φρουροί θεώρησαν ότι ερχόταν κάποιος υπουργός για επιθεώρηση και άνοιξαν δρόμο. Ο Βασίλης Παλαιοκώστας δεν δυσκολεύτηκε να επιβιβαστεί σε αυτό και να διαφύγει σαν κύριος. Δύο χρόνια αργότερα συνελήφθη στη Θεσσαλονίκη, όμως στις 22 Φεβρουαρίου 2009 την έκανε και πάλι, με τον ίδιο τρόπο, παρέα με τον ισοβίτη δολοφόνο, Αλκέτ Ριζάι. Θα βρίσκονταν στον Κορυδαλλό για μία μόνο μέρα, καθώς είχαν μεταφερθεί από την Κέρκυρα για τη δίκη τους. Από τότε, επτά φυλακές στην Ελλάδα έχουν τοποθετήσει μεταλλικό πλέγμα πάνω από τα προαύλια.

Αβγά σου καθαρίζουνε;

Επί χρόνια απορούσα με τη φράση "αβγά σου καθαρίζουνε". Εμένα η μάνα μου μού είχε καθαρίσει δεκάδες αβγά όταν ήμουν μικρός, όμως ποτέ δεν άρχισα να γελάω σαν τον χάχα. Και ναι αγαπημένοι μου αναγνώστες, βρήκα από πού προέρχεται η -ηλίθια αυτή- έκφραση. Και η ιστορία είναι γαμάτη. Ή μάλλον, όχι γαμάτη αλλά κορυφαία, καθώς για τη χρησιμοποίηση της λέξης γαμάτη, με μάλωσε η κορυφαία μου αδερφή. Φτου, πάλι τη λέξη "γαμάτη" τέσσερις φορές την έγραψα.

Μετά το σύντομο αυτό παραλλήρημα, ήρθε η ώρα να μοιραστώ μαζί μας την απέραντη γνώση μου. Είμαι μεγάλη ψυχή τελικά.

Λοιπόν, μεταφερόμαστε στα αρχαία χρόνια. Μία φορά το χρόνο, οι Ρωμαίοι τιμούσαν την Αφροδίτη και τον Διόνυσο με έναν πολύ παράξενο τρόπο. Κάθε 15 Μαΐου, ο λαός έβγαινε στις πλατείες και ο ένας πετούσε στον άλλο αβγά μελάτα! Κόπος ημερών της κάθε Ρωμαίας κότας χαραμιζόταν, αφού ούτε το κοτοπουλάκι θα γεννιόταν, ούτε κανείς θα γευόταν το αβγο (τουλάχιστον με τον πρέποντα τρόπο).

Χιλιάδες αβγά μπογιάτιζαν τις πλατείες και οι νοικοκυρές ξόδευαν ένα ΟΜΟ για να καθαρίσουν τα ρούχα του συζύγου. Αφήστε τους οδοκαθαριστές. Έπρεπε να φτύσουν αίμα για να καθαρίσουν την πόλη. Και να σκεφτεί κανείς ότι δεν ήταν μόνιμοι. Είχαν προσληφθεί με το πρόγραμμα stage.

Στη γιορτή δεν συμμετείχε μόνο η πλέμπα. Ανώτεροι υπάλληλοι, στρατηγοί, Ρωμαίες δεσποσύνες, ακόμα και αυτοκράτοες εκτόξευαν αβγά στις 15 Μαΐου. Μάλιστα, ο καθ' όλα λογικός νεαρός που έφερε το όνομα Νέρων, γουστάριζε τόσο πολύ την όλη φάση που πετούσε αβγά σε αξιωματικούς και φίλους καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Το έθιμο διατηρήθηκε μέχρι τα βυζαντινά χρόνια, όμως με μία σοβαρή παραλλαγή. Οι Βυζαντινοί ήταν τόσο μυγιάγγιχτοι που δεν ήθελαν να λερώνονται. Αν λίγος κρόκος έσταζε στα παπούτσια ενός άνδρα, αυτός πήγαινε και κλεινόταν σε μοναστήρι. Έτσι, οι συμμετέχοντες στον αβγοπόλεμο, έβραζαν τα αβγά σφιχτά, τα καθάριζαν και μετά πήγαιναν να διασκεδάσουν, καθώς τα ίδια πολεμοφόδια μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν πολλές φορές. Γελούσαν με την ψυχή τους και η φράση έμεινε στην ιστορία. Αν πάντως θέλετε τη γνώμη μου, αν δεν λερωθείς δεν έχει πλάκα. Romans rule!

Το πριγκιπάτο της Βόρειας Θάλασσας

Πόσο εύκολο είναι για έναν πρώην υποστράτηγο, ψαρά και ραδιοπειρατή να γίνει πρίγκιπας; Αν ιδρύσει δικό του κράτος, τότε είναι ένα κομμάτι τούρτα (a piece of cake). Αυτό σκέφτηκε ο Πάντι Ρόι Μπέιτς, πρώτος πολίτης του μη αναγνωρισμένου μικροκράτους της Σίλαντ. Τι Σίλαντ και βλακείες μωρέ; Πώς λέμε Ιρλανδία, Φινλανδία, Ζηλανδία. Ε, έτσι και εγώ βαφτίζω το εν λόγω κράτος "Πριγκιπάτο της Σηλανδίας".

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, καθώς αν τα παίρναμε από το τέλος θα ήμασταν ή τρελοί, ή σχιζοφρενείς, ή ο Τζορτζ Λούκας. Δέκα χιλιόμετρα ανοιχτά του Σάφολκ, στην ανατολική Αγγλία, οι Βρετανοί έστησαν το 1937 μία αντιαεροπορική πλατφόρμα, 550 τετραγωνικών μέτρων. Μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η πλατφόρμα εγκαταλείφθηκε και παρέμενε αχρησιμοποίητη για 20 χρόνια. Τον Ιανουάριο του 1965, όμως, ο Μπέιτς αποφάσισε να στεγάσει εκεί τον πειρατικό ραδιοφωνικό σταθμό του. Ήταν της μοδός τότε να εδρεύουν οι ραδιοπειραταί σε καράβια, καθώς ένα κενό στο νόμο απαγόρευε να εκπέμπουν μη δημόσιοι ραδιοφωνικοί σταθμοί από βρετανικό έδαφος. Απλά ο Μπέιτς είπε να γλιτώσει τα έξοδα ανεφοδιασμού των πλοίων και εγκαταστάθηκε στην πλατφόρμα HM Fort Roughs.

Μετά από δύο χρόνια δράσης ως ραδιοπειρατής, στις 2 Σεπτεμβρίου 1967, ο Μπέιτς ανακοίνωσε την ίδρυση του πριγκιπάτου της Σηλανδίας και ο ίδιος αυτοαναγορεύτηκε πρίγκιπας. Το κρατίδιο έχει 3 μόνιμους κατοίκους, δικό του νόμισμα, το σηλανδικό δολάριο, δική του σημαία (βλ. κάτω) και δική του σειρά γραμματόσημα. Περίπου 2.000 άνθρωποι έχουν (μη αναγνωρισμένα) σηλανδικά διαβατήρια, τα οποία πλέον δεν εκδίδονται.


Η Σηλανδία δεν είναι αναγνωρισμένη από κανένα κράτος, όμως ο πρίγκιπας Ρόι υποστηρίζει ότι έχει επιτύχει την de facto αναγνώριση από Ηνωμένο Βασίλειο και Γερμανία, καθώς βρετανικό δικαστήριο αποφάσισε ότι δεν έχει δικαιοδοσία πάνω σε όσα συμβαίνουν στην πλατφόρμα, ενώ Γερμανός διπλωμάτης έχει επισκεφθεί τον πρίγκιπα.

Πάντως, ακόμα και αν αναγνωριζόταν, η Σηλανδία δεν θα ήταν η μικρότερη χώρα στον κόσμο. Το Βατικανό είναι κατά 1/5 μικρότερο, όμως σίγουρα θα μιλάμε για την πρώτη χώρα που εδρεύει 100% σε τεχνητό έδαφος και εκείνη με το μικρότερο πληθυσμό.

Πάντως, η Σηλανδία δεν αποκλείεται να γίνει αγκάθι στο πόδι πολλών κυβερνήσεων και πολυεθνικών. Η Wikileaks, εκμεταλλευόμενη την έλλειψη δικαστηρίων στη "χώρα" συζητά την αγορά της πλατφόρμας για να στεγάσει εκεί τις αποκαλύψεις της.

Μεγάλε, φάγαμε χυλόπιτα

Χυλόπιτα. Αγαπημένο έδεσμα των μπακουρίων. Όλοι έχουμε φάει κατά καιρούς. Και εσύ φίλε μου, εκτός αν ανήκεις στις εξής τέσσερις κατηγορίες: 1. Αν είσαι δίμετρη γκομενάρα (και πάλι παίζεται), 2. Αν κυκλοφορείς με Golden πιστωτική κάρτα, 3. Αν είσαι τόσο κότα που ποτέ δεν έχεις κάνει κίνηση, 4. Αν η πρώτη που πλησίασες σού κάθισε και είπες να μην την αφήσεις για την υπόλοιπη ζωή σου, ώστε να έχεις ποσοστό 100%.

Οι παραπάνω άνθρωποι παρακαλούνται να μην διαβάσουν το άρθρο. Και να μην ξαναδιαβάσουν το blog μου παρακαλώ (εξαιρούνται οι δίμετρες γκομενάρες. Αυτές ας στείλουν ένα mail με φωτογραφία στη διεύθυνση fylarchos@yahoo.gr).

Πάμε να δούμε πώς προέκυψε η συγκεκριμένη έκφραση, σύμφωνα με το δημοσιογράφο, λογοτέχνη και ηθοποιό Τάκη Νατσούλη (Λέξεις και Φράσεις Παροιμιώδεις, Σμυρνιωτάκης 1990).

Η Ελλάδα ήταν ανέκαθεν (εξ απ' ανέκαθεν για να μιλάμε και σωστά ελληνικά) τόπος που λάτρευαν οι κάθε λογής τσαρλατάνοι. Οι κομπογιαννίτες άκμασαν από το 1800 ως το 1860, με εκατοντάδες γιατροσόφια, θέρισαν τον ήδη ρημαγμένο από τον πόλεμο πληθυσμό της νεογέννητης χώρας. Η αλήθεια είναι ότι πολλοί από αυτούς ήταν θαυμάσιοι πρακτικοί, που έσωσαν τον κόσμο από την πανούκλα και τις άλλες επιδημίες της εποχής. Λαμπρά παραδείγματα ο Μικές Τζαννής από τη Ζάκυνθο, ο Παύλος Δάνης από το Αιτωλικό και ο Μηνάς Κρυστάλλης από την Άρτα.

Όμως, στην πλειοψηφία ήταν αγύρτες που πλούτιζαν με τον πόνο του κοσμάκη. Κορυφαίος όλων ο Παρθένης Νένιμος από τα Γιάννενα. Πού πας μ' αυτό το όνομα ρε φιλαράκι; Ο τυπάκος αυτός, τη δεκαετία 1810-1820, δοκίμαζε τα φάρμακά του σε Αρβανίτες και έκανε πλούσιο το βαρκάρη του Αχέροντα. Η πιο ξακουστή συνταγή του ήταν η χυλόπιτα. Όσοι αγαπούσαν, χωρίς να αγαπιούνται, ζητούσαν τη βοήθειά του και εκείνος τους έστελνε στο σούπερ μάρκετ για προμήθειες. Έπρεπε να βράσουν χυλό σιταριού με 12 διαφορετικά μπαχαρικά (δυστυχώς δεν βρήκα τη συνταγή στον τσελεμεντέ και δεν μπορώ να βοηθήσω) και αργότερα να φτιάξουν μία πίτα με αυτόν. Έπειτα έπρεπε να την καταναλώσουν σε τρεις δόσεις, ένα κομμάτι κάθε πρωί, πριν αδειάσουν την ουροδόχο κύστη τους, ώστε να τους περάσει ο νταλγκάς. Αυτή ήταν η περίφημη χυλόπιτα που 200 χρόνια μετά γευόμαστε με τόση νοστιμάδα. Καλή όρεξη.

Ο προφήτης κύριος Έντγκαρ Άλαν Πόε

Το 1838, ο μεγάλος Αμερικανός ποιητής Έντγκαρ Άλαν Πόε εξέδωσε το μοναδικό ολοκληρωμένο του μυθιστόρημα. Ήταν η "Αφήγηση του Άρθουρ Γκόρντον Πύμ από το Νάντακετ". Ένα έργο που ενέπνευσε τον Χέρμαν Μέλβιλ να γράψει τον "Μόμπι-Ντικ" και τον Ιούλιο Βερν το "Γύρο του Κόσμου σε 80 μέρες". Μιλάμε για ένα λογοτεχνικό θησαυρό, που όμως κρύβει μία σκοτεινή... προφητική ιστορία.

Ο ναύτης Άρθουρ Γκόρντον Πυμ έχει μπαρκάρει με ένα φαλαινοθηρικό. Το πλοίο πέφτει σε φουρτούνα και μετά από ώρες το μόνο που έχει μείνει είναι το κουφάρι του. Οι τέσσερις ναύτες σώζονται, όμως μετά από μέρες περιπλάνησης λιμοκτονούν και αποφασίζουν να ρίξουν κλήρο, ώστε να θησιαστεί κάποιος για να ζήσουν οι υπόλοιποι. Και τότε ρίξαμε τον κλήρο να δούμε ποιος θα φαγωθεί, οέ οέ, οέ οέ. Κι ο κλήρος πέφτει στον Ρίτσαρντ Πάρκερ, σε αυτόν δηλαδή που έριξε την ιδέα στο τραπέζι. Οι σύντροφοί του τον σκοτώνουν και τον τρώνε, για να φτάσουν σώοι (οι δύο εκ των τριών, αφού ο ένας πέθανε) στη στεριά μετά από μόλις δύο μέρες.

Σχεδόν μισό αιώνα αργότερα, στις 5 Ιουλίου 1884, το ιστιοφόρο "Μινιονέτ" βυθίστηκε στον Ειρηνικό Ωκεανό. Οι τέσσερις επιζώντες επί τέσσερις μέρες έψαχναν στεριά, μέχρι που έφτασαν σε ένα νησί, το οποίο ήταν είτε η Αγία Ελένη, είτε το Τριστάν ντε Κούνια. Βρήκαν και έφαγαν μία χελώνα (μαζί και τα κόκκαλα), όμως επί 10 μέρες δεν έβρισκαν φαγητό. Ένας εξ αυτών, ηλικίας 17 ετών, έπεσε σε κώμα, πιθανότατα λόγω "κίτρινου πυρετού" και οι σύντροφοί του συμφώνησαν να τον σκοτώσουν και να τον φάνε. Μάλιστα, όπως συνέβη και στο βιβλίο, οι τρεις... κανίβαλοι σώθηκαν δύο μέρες αργότερα, από ένα διερχόμενο γερμανικό πλοίο. Αλλά αυτό δεν είναι το πιο τρομακτικό. Το όνομα του δολοφονημένου ήταν... Ρίτσαρντ Πάρκερ!

Και μετά λέτε ότι η ζωή δεν μιμείται την τέχνη...

Τα εξ αμάξης

Του 'σουρε τα εξ αμάξης. Δηλαδή τον έβρισε, τον αποδοκίμασε, τον γαμοσταύρισε, τον στόλισε με γαλλικά βρε αδερφέ. Πρόκειται για μία ιδιαίτερα αρχαία έκφραση, που αποδεικνύει ότι οι κάτοικοι του τόπου τούτου πριν από μερικές χιλιάδες χρόνια δεν ήταν τίποτα άγιοι. Δεν ήταν δηλαδή εκείνοι που όταν είχαν πολιτισμό, οι υπόλοιποι βάρβαροι κρέμονταν από τα δέντρα.

Στο θέμα μας όμως, οι αρχαίοι Αθηναίοι είχαν ως επίσημη αγαπημένη τη θεά Αθηνά, όμως το κρυφό αμόρε τους ήταν η Δήμητρα. Προς τιμήν της γίνονταν τα Ελευσίνια Μυστήρια, τα οποία άρχιζαν και τελείωναν με μία μεγάλη πομπή. Έτσι, χιλιάδες Αθηναίοι έμπαιναν στις άμαξές τους και τραβούσαν για την Ελευσίνα, αφήνοντας άδεια την πόλη, κάτι σαν το δικό μας Δεκαπενταύγουστο ένα πράμα.

Για να αποφύγουν τα διόδια της Αττικής Οδού, καθώς ήταν πολύ τσιγκούνηδες (άλλωστε είχαν τσεπώσει τα χρήματα του συμμαχικού ταμείου της Δήλου), διέσχιζαν την Ιερά Οδό, προσπερνούσαν τις αφίσες του Σφακιανάκη, του Μαζωνάκη και του Καλίδη και περνούσαν πάνω από τον Κηφισό, στο ύψος του Άγιου Σάββα. Την πομπή ακολουθούσαν σχεδόν όλοι οι γνήσιοι ορθόδοξοι Αθηναίοι, οι Γκάγκαροι της εποχής.

Έλα όμως που υπήρχε μία μερίδα ανθρώπων που δεν είχε δικαίωμα να πάρει μέρος στην πομπή. Αυτοί ήταν οι μέτοικοι, οι κατώτερης καταγωγής, τα υποκείμενα, οι άθεοι, που η παρουσία τους θα μόλυνε την όμορφη τούτη αθηναϊκή γιορτή. Γυρίστε στα χωριά σας τσομπάνηδες.

Όπως είναι φυσικό, τα υποκείμενα δεν γούσταραν να μένουν απ' όξω και ένιωθαν θιγμένοι από τη στάση των ορθόδοξων. Ήθελαν λοιπόν να εκδικηθούν. Μαζεύονταν τα αλάνια στη γέφυρα του Κηφισού και περίμεναν την επιστροφή των πανηγυριωτών. Μόλις τους έβλεπαν άρχιζαν να βρίζουν χυδαία και να χειρονομούν (ναι έβριζαν και οι αρχαίοι ημών, που πλέον είμαι σίγουρος ότι ήταν πρόγονοί μας). Ήθελαν έτσι να διαπομπεύσουν (άλλη μία λέξη που οφείλουμε στα Μυστήρια της Δήμητρας) τους προσκυνητές που έρχονταν από την Ελευσίνα. Έλεγαν μάλιστα ότι είχαν ξενιτευτεί για να επιδοθούν σε όργια. Ναι, λες και οι αρχαίοι ντρέπονταν να τα κάνουν στον τόπο τους...

Όμως και οι πιστοί, που είχαν πλέον κάνει το καθήκον τους προς τη θεά, απαντούσαν από τις άμαξές τους με ομοίου κάλλους χειρονομίες και βρισιές.

Τα (όχι και τόσο κόσμια) λόγια που εκστόμιζαν εκείνοι που ήταν πάνω στη γέφυρα ονομάστηκαν "γεφυρισμοί", ενώ τα (εξίσου απρεπή) λόγια των πανηγυριωτών πήραν το όνομα "εξ αμάξης".