Παρασκευή 13 Ιανουαρίου 2012

Της πουτάνας το κάγκελο


Δημώδης ελληνική έκφραση (αργκό) που εκφράζει το μέγεθος κάποιας κοσμοσυρροής, ή συνωστισμού ή και φασαρίας (με την έννοια του καυγά, της αταξίας) αλλά οπωσδήποτε με την έννοια της ταλαιπωρίας. Ως συνώνυμη και πιο κόσμια έκφραση θεωρείται και το "έγινε χαμός". Παραλλαγή με το ίδιο νόημα αποτελεί η αρχαΐζουσα και μη βωμολόχος έκφραση "της εκδιδομένης γυναικός το σιδηρούν κιγκλίδωμα" που είχε λανσάρει στις αρχές της δεκαετίας του 1980 ο Χάρρυ Κλυνν.

Ας εξετάσουμε τα δύο συνθετικά:

πουτάνα (η) 1. η πόρνη, 2. (υβριστ.) για ανήθικη γυναίκα, 3. (γενικότ.) υβριστικό για γυναίκα
[ΕΤΥΜ. όψιμο μεσν. < ιταλ. puttana < putt < αρχ. γαλλ. pute < λατ. puter - διεφθαρμένος, σάπιος, βδελυρός]

κάγκελο (το) 1. η ξύλινη ή μεταλλική ράβδος που στερεώνεται σε οριζόντιο πλαίσιο μαζί με άλλες πανομοιότυπες, τοποθετημένες κατά μικρά διαστήματα, έτσι ώστε να σχηματίζουν φράχτη, περίφραξη, 2. (στον πληθ. κάγκελα, τα) η περίφραξη που σχηματίζεται από τη διάταξη των παραπάνω ράβδων είτε για διακοσμητικούς είτε κυρ. για πρακτικούς λόγους, για στήριξη, για το διαχωρισμό χώρων, την αποτροπή της διέλευσης κ.λπ.
[ΕΤΥΜ. <μτγν. κάγκελ(λ)ον < λατ. cancellum].

Από πού προέρχεται όμως αυτή τη τόσο δημοφιλής φράση;

Λέγεται ότι προπολεμικά αλλά και λίγο αργότερα, όταν αγκυροβολούσε τότε στον όρμο του Φαλήρου ο συμμαχικός στόλος, οι ιερόδουλες της εποχής συνωστίζονταν στη μεγάλη μεταλλική εξέδρα που υπήρχε τότε στη παραλία του Νέου Φαλήρου και μάλιστα στα κάγκελα της δεξιάς πλευράς (προς τον εξερχόμενο) που έβλεπαν προς την Ακρόπολη στα οποία και ανέμεναν τους επίδοξους πελάτες τους. Όταν όμως δεν υπήρχε ο στόλος τόσο τα παιδιά όσο και οι γονείς απέτρεπαν την οποιαδήποτε παραμονή εκεί χαρακτηρίζοντας το χώρο ως "της πουτάνας το κάγκελο".

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αναγνώστες